Sau thời gian dài đi khám nhưng vết đen, sần ở móng tay không mờ đi, bệnh nhân được phát hiện ung thư tế bào hắc tố, là ung thư da rất ác tính.
Theo Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương, trong thời gian gần đây, các bác sĩ của khoa liên tục tiếp nhận các bệnh nhân ung thư tế bào hắc tố, một loại ung thư da rất ác tính.
Hình ảnh ngón tay bệnh nhân bị ung thư tế bào hắc tố.
Đơn cử như trường hợp bệnh nhân D.T.C, 75 t.uổi đến khám với các ngón tay có mảng màu đen, loét, rỉ dịch và c.hảy m.áu. Trước đó, bệnh nhân chỉ đau nhẹ vùng móng ở ngón giữa, bàn tay phải. Bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Da liễu Trung ương sau khi đã đi khám và điều trị tại các cơ sở y tế khác nhưng không đỡ.
Bệnh nhân cho biết, khoảng một năm nay vùng móng, da ngón giữa của bàn tay phải xuất hiện tổn thương màu đen và tăng dần về kích thước, không đau nhưng sần sùi, loét rỉ dịch, và sau đó “ăn” mất bản móng.
Tại Bệnh viện Da liễu trung ương, bệnh nhân được khám và được chỉ định xét nghiệm m.áu, siêu âm, chụp dermosco (kỹ thuật chuyên sâu phát hiện sớm những dấu hiệu ung thư da). “Qua khám và các kết quả xét nghiệm, chúng tôi có đã chẩn đoán sơ bộ là ung thư tế bào hắc tố ngón 3 (ngón giữa) tay phải”, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hữu Quang, Phó trưởng Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết.
Bệnh nhân được chỉ định nhập viên, hội chẩn và được chỉ định phẫu thuật cắt ung thư và vét hạch gác. Theo bác sĩ Quang, xét nghiệm bệnh phẩm sau phẫu thuật cho kết quả, bệnh nhân mắc ung thư tế bào hắc tố ở giai đoạn sớm, chưa phát hiện di căn. Như vậy, trên bệnh nhân này hiện chỉ điều trị bằng phương pháp phẫu thuật và theo dõi tiếp trong 5 năm tiếp theo, chưa có chỉ định hóa trị hoặc xạ trị. Sau phẫu thuật, bệnh nhân ổn định, phục hồi tốt.
Cũng theo Phó trưởng Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương, ung thư tế bào hắc tố là một trong loại ung thư da ác tính nhất vì tiến triển nhanh, di căn xa. Tuy bệnh rất ác tính với tỷ lệ di căn cao, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị theo đúng phác đồ thì có thể điều trị khỏi, tỷ lệ sống 5 năm rất cao.
“Dấu hiệu nhận biết ung thư tế bào hắc tố là các tổn thương màu đen với kích thước trên 6mm, tiến triển tăng về kích thước, không đồng nhất về màu sắc ở bất kỳ vị trí nào trên da và niêm mạc. Với người Việt Nam, bệnh thường xuất hiện tại bàn, ngón chân, ngón tay. Khi có những dấu hiệu trên, bệnh nhân nên đi thăm khám tại cơ sở chuyên khoa để được chẩn đoán đúng, điều trị sớm”, bác sĩ Quang khuyến cáo thêm.
Cảnh báo ung thư da ở người cao t.uổi
Mặc dù nằm ở vùng da dễ quan sát, tuy nhiên phần lớn các trường hợp ung thư da đến khám tại Bệnh viện Da liễu TP.HCM đều ở giai đoạn trễ.
Ung thư da là ung thư thường gặp nhất ở người cao t.uổi, với số lượng bằng tất cả các ung thư khác gộp lại. Nguyên nhân chính gây ung thư da là tiếp xúc với tia cực tím (tia UV) trong ánh nắng mặt trời.
Tại Bệnh viện Da liễu TP.HCM, mỗi năm có khoảng gần 3.000 lượt bệnh nhân đến khám và điều trị ung thư da trong đó người cao t.uổi (từ 60 t.uổi trở lên) chiếm hơn 90%. Đây là thông tin được Ths.BS Trần Bá Tòng, Khoa Ngoại, Bệnh viện Da iễu TP.HCM cho biết tại Hội nghị “Chăm sóc da cho người cao tuổi” do Bệnh viện Da liễu TP.HCM phối hợp với Bệnh viện Nguyễn Trãi tổ chức vào ngày 24/9.
Theo bác sĩ Tòng, có ba loại ung thư da thường gặp nhất ở người lớn t.uổi là ung thư tế bào đáy, ung thư tế bào gai và ung thư tế bào hắc tố (melanoma).
“90% ung thư tế bào đáy và ung thư tế bào gai gặp ở vùng da đầu mặt, cổ, là vùng tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Tuy đây là hai loại ung thư da thường gặp nhất nhưng có diễn tiến tương đối lành tính, ít tiến triển tới di căn hoặc gây tử vong”, bác sĩ Tòng thông tin.
Bệnh nhân trước và sau phẫu thuật điều trị ung thư da ở Bệnh viện Da liễu TP.HCM.
Theo Ths.BS Trần Bá Tòng, ung thư da nếu phát hiện sớm có thể được chữa khỏi hoàn toàn bằng phương pháp phẫu thuật cắt rộng, đồng thời ít để lại những ảnh hưởng về mặt chức năng, thẩm mỹ về sau.
Mặc dù nằm ở vùng da dễ quan sát, tuy nhiên phần lớn các trường hợp ung thư da đến khám tại Bệnh viện Da liễu TP.HCM đều ở giai đoạn trễ, khi ung thư da đã phát triển to, gây khó khăn cho việc điều trị.
Bác sĩ Tòng cho biết, việc chẩn đoán chậm trễ này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân trong đó nguyên nhân chính là do phần lớn ung thư da diễn tiến chậm và không kèm triệu chứng đau nhức nên bệnh nhân không phát hiện ra hoặc do bệnh nhân chủ quan, nghĩ đây là những u lành tính thường gặp ở người già như dày sừng tiết bã, đốm nâu, nốt ruồi…nên không đi thăm khám.
Cũng theo bác sĩ Tòng, khác với ung thư tế bào đáy và ung thư tế bào gai, mặc dù là loại ít gặp nhất nhưng ung thư tế bào hắc tố lại có tiên lượng xấu nhất và có khả năng di căn, gây t.ử v.ong.
Không giống như ở người da trắng, khi đa phần melanoma gặp ở vùng da phơi bày ánh sáng do ảnh hưởng của tia UV, melanoma, ở người châu Á thường gặp ở vị trí đầu chi, đặc biệt là vùng da lòng bàn chân. Do bệnh diễn tiến mạn tính, không gây đau đớn, có màu đen giống nốt ruồi, lại gặp ở vùng da khó tự quan sát nên bệnh nhân thường đến khám trễ khi bệnh đã diễn tiến qua nhiều năm, tiến triến đến loét và có khả năng di căn. Do đó việc chẩn đoán và giáo dục nâng cao kiến thức của người dân về việc tự phát hiện sang thương nghi ngờ ung thư da là một việc rất quan trong việc quản lý và điều trị ung thư da.
Để phòng tránh ung thư da và có một làn da khỏe mạnh, bác sĩ Tòng khuyến cáo mọi người hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong khoảng 10 sáng đến 3 giờ chiều; sử dụng kem chống nắng thường xuyên; che chắn làn da khi ra ngoài trời nắng… Đặc biệt, nên kiểm tra làn da thường xuyên, khi thấy có các dấu hiệu như: Có nốt ruồi bị đau, xuất huyết, thay đổi kích thước nhanh chóng; xuất hiện vùng da bất thường, biến đổi màu sắc…cần tới ngay cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu để được thăm khám.
“Hoàn toàn có thể chữa khỏi ung thư da nếu phát hiện và điều trị sớm”, bác sĩ Toàn chia sẻ.